راه حلی بر اساس منطق خطی به نفع دیدگاه واقع گرایی علمی در مساله تمایز هستومند‌های مشاهده پذیر و مشاهده ناپذیر

Authors

  • آرام باتوبه گروه فلسفه علم،دانشکده فلسفه و الهیات،واحد علوم و تحقیقات تهران،دانشگاه آزاد اسلامی
  • محمد شفیعی پژوهشگر پسا دکتری، گروه فلسفه، دانشکده ادبیات، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
Abstract:

توانایی کشیدن خط تمایز دقیق بین هستومند‌های مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر در نظریه‌های علمی به عنوان موضوعی مورد مناقشه در بین دو دیدگاه مخالف واقع‌گرایی علمی و پادواقع‌گرایی هنوز یکی از موضوعات باز در فلسفه علم می‌باشد. یکی از استدلال‌هایی که به نفع واقع‌گرایان ارائه شده است مدعی است که نمی توان علی‌الاصول خط تمایزی بین این هستومند‌ها کشید. از طرف دیگر پذیرش انسجام دیدگاه پادواقع‌گرایی به نوعی مستلزم پذیرش تمایز بین هستومند‌های مشاهده‌پذیر و نامشاهده‌پذیر می‌باشد. اگر به هر وسیله‌ای این تمایز به صورت اصولی رد شود نتیجه آن عدم انسجام دیدگاه پادواقع‌گرایی خواهد بود. پادواقع‌گرایان برای دفاع از انسجام دیدگاه خود مبهم بودن مفاهیم مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر را مطرح می‌کنند. در این نوشتار تلاش خواهیم کرد تعبیری از منطق خطی را معرفی نماییم که با به کار بردن آن می‌توان وضوح بیشتری به محل نزاع بین واقع‌گرایان با پادواقع‌گرایان در مورد ناسازنمای ابهام بخشید. نشان خواهیم داد که اگر تعبیر مورد نظر در ناسازنمای ابهام به کار گرفته شود به صورت منسجم تری می توان ادعا کرد که بر خلاف نظر پادواقع‌گرایان مبهم بودن مفاهیم مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر به نفع دیدگاه آنها نخواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معضل مشاهده ناپذیرها دفاعی از تمایز مشاهده پذیر/ مشاهده ناپذیر ون فراسن

چکیده ون فراسن در تجربه گرایی برساختی قصد دارد بر مبنای تمایز معرفت شناختی پایه بین هویات مشاهده پذیر و هویات مشاهده ناپذیر، از تمایزهای معرفت شناختی صدق/کفایت تجربی و باور معرفتی/پذیرش پراگماتیک، دفاع کند. عده ای از منتقدان، صرف نظر از مخالفت یا موافقت با این دو تمایز معرفت شناختی، با تمایز معرفت شناختی پایۀ مذکور مخالف‎اند. گرچه خود ون فراسن در همدلی با این منتقدان و با گریزی زبان‎شناختی، مبه...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

دوئم و واقع گرایی علمی

رویکرد دوئم به فیزیک، رویکردی نظام مند و ریاضی وار است که این امر بی تردید تا اندازه ی زیادیبر ماهیت تبیین فلسفی او از نظریه های علمی اثرگذار بوده است. به نظر دوئم هدف علم طبق هبندیطبیعی پدیده ها در یک چارچوب ریاضی مناسب است که بتواند روابط واقعی میان هستومندهایغیرمشاهدتی را بدون آشکار ساختن آنها، مشخص کند. نظریه ها تنها جعبه هایی پر شده از ابزارهایطبقه بندی پدیده ها نیستند که مناسب امروز و نام...

full text

پل هورویچ، تئوری حداقلی صدق و مساله واقع گرایی علمی

در سنت فلسفی، همواره مفهوم صدق در ضمن مؤلفة سمانتیکی واقع­گرایی و در تعاریف متعددی که از آن و نقطه مقابل، یعنی ضد واقع­گرایی، ارایه شده مورد بحث قرار گرفته است؛ هر چند این تعاریف، تاکنون به دلایل متعددی نتوانسته­اند جامع و مانع باشند و انتظارات همة فیلسوفان را برآورده سازند. بسیاری از تئوری­ها، از جانب ابداع ­کنندگان آن­ها واقع­گرایانه بوده­اند اما با توجه به برخی از تعاریف واقع­گرایی، ضد واقع­...

full text

تشخیص زبان اشاره بر اساس مشاهده

تشخیص زبان اشاره برای برقراری ارتباط میان افراد ناشنوا و نیمه شنوا با جامعه و یا کامپیوتر در رنج وسیعی کاربرد دارد [1] و انجام این کار به کمک پردازش تصویر در سال های اخیر بخاطر اهمیت آن مورد توجه محققین قرار گرفته است. در این تحقیق می خواهیم با استفاده از پردازش تصاویر دو بعدی اشاره ها و علایم دست ها را بدون استفاده از تجهیزات ویژه تشخیص دهیم. یکی از بهترین روش ها برای شناسایی علائم و اشارات، م...

15 صفحه اول

« مشاهده » کلینیکی به مثابه عملی سیاسی

یکی از مباحث مهم و مناقشه برانگیز در فلسفه علم عمل «مشاهده» است. فیلسوفان تحلیلی علم از منظرهای گوناگون این موضوع را مورد بررسی قرار داده اند. آنان نشان داده اند آنچه که در امور طبیعی مشاهده می شود متاثر از اهداف و تجربه های پیشین مشاهده گر می باشد از این رو مشاهده متاثر از عوامل معرفت شناختی، معناشناختی، روانشناختی یا جامعه شناختی است. اما مشاهده تنها مورد توجه فیلسوفات تحلیلی نبوده است بلکه ف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  107- 123

publication date 2019-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023